Volgen en afluisteren van telefoons

Aandachtspunten

Mobiele telefoons zijn van onschatbare waarde voor zowel je werk als voor je persoonlijke veiligheid: in een noodsituatie grijpen veel mensen als eerste hun mobieltje om hulp in te roepen of informatie te zoeken. Maar ze hebben ook zo hun nadelen.

• Een mobiele telefoon is eenvoudig te volgen: de locatie van een mobieltje wordt voortdurend doorgegeven aan de netwerkbeheerder. Deze basislocatiegegevens kunnen door autoriteiten gebruikt worden om deelnemers aan demonstraties te identificeren en te intimideren, en ook voor algemene observatie.
• ‘Normale’ telefoongesprekken via het mobiele telefoonnetwerk en sms-berichten worden zonder veel versleuteling over het netwerk verzonden. Dit betekent dat ze kunnen worden opgenomen, afgeluisterd, opgeslagen en gelezen door partijen die controle hebben over het netwerk. Ook kunnen derden gebruikmaken van hulpmiddelen zoals IMSI-catchers om mee te luisteren of lezen met telefoongesprekken en sms-berichten.
• Mobiele telefoons hebben hardwarefuncties die het volgen ervan kunnen vergemakkelijken, zoals GPS en batterijen die niet kunnen worden verwijderd. Ook zijn ze kwetsbaar voor gerichte malwareaanvallen, waardoor ze in wezen op afstand kunnen worden bestuurd.
• Met het gebruik van bepaalde apps, zoals voice-activated personal assistants, hebben de techbedrijven die ze ontwikkelen toegang tot de privégegevens van gebruikers, en zo ook de autoriteiten met wie ze wettelijk verplicht zijn de door hun verzamelde gegevens te delen.

Tactieken om jezelf te beschermen

• Gebruik je mobiel niet voor normale gesprekken en het vesturen van sms’jes: doe dit alleen in uitzonderlijke omstandigheden, zoals in noodgevallen, om gevoelige informatie uit te wisselen.
• Gebruik een Faraday-tas om je toestel af te schermen van het mobiele netwerk, je locatie (in ieder geval via het mobiele netwerk) te verbergen en radiosignalen te blokkeren. Houd er rekening mee dat een Faraday-tas niet kan voorkomen dat de microfoon blijft werken en opnemen, en dat je Bluetooth en wifi handmatig uit moet zetten.
• Controleer of HRD’s hun mobiele telefoons bij zich willen houden voordat je met ze afspreekt en laat apparaten in een andere ruimte, zodat het gesprek niet kan worden afgeluisterd.
• Installeer en gebruik een virtual private network (VPN) op je telefoon.
• Wees uiterst voorzichtig met links of bestanden die met je worden gedeeld via sms of andere berichtdiensten en open ze alleen als je ze expliciet verwacht.
• Schakel alle apps uit waarmee gesprekken kunnen worden opgenomen, zoals Skype. Verwijder apps die je niet actief op je telefoon gebruikt.

Overige bronnen

• Electronic Frontier Foundation: The Problem with Mobile Phones