Woordenlijst

Deze verklarende woordenlijst is gebaseerd op “Security in a Box” van Front Line Defenders en Tactical Technology Collective.

.apk-bestand: De bestandsextensie die wordt gebruikt voor Android-apps.

Android: Een op Linux gebaseerd open-source besturingssysteem voor smartphones en tablets, ontwikkeld door Google.

App Store: De plek waar je iPhone-apps kunt vinden en downloaden.

Beveiligingsbeleid: Een schriftelijk document dat beschrijft hoe je organisatie zich het beste kan beschermen tegen verschillende soorten bedreigingen, inclusief een lijst van maatregelen die moeten worden genomen als bepaalde veiligheidsgerelateerde gebeurtenissen zich voordoen.

Beveiligingscertificaat: Een manier voor veilige websites en andere internetdiensten om met behulp van versleuteling te bewijzen dat ze zijn wie ze beweren te zijn. Om ervoor te zorgen dat je browser een veiligheidscertificaat als geldig ziet, moet de dienst betalen voor een digitale handtekening van een vertrouwde organisatie. Omdat dit geld kost dat sommige providers/aanbieders niet willen of kunnen betalen, kun je af en toe beveiligingscertificaatfouten zien, zelfs als je een geldige dienst bezoekt.

Beveiligingskabel (Kensington-slot): Een kabel die kan worden gebruikt om een laptop of andere hardware, inclusief externe harde schijven en ook wel desktopcomputers, aan een muur of bureau te bevestigen, om te voorkomen dat deze worden gestolen.

Bluetooth: Een fysieke, draadloze communicatiestandaard voor het uitwisselen van gegevens over korte afstanden, voor zowel vaste als mobiele apparaten. Bluetooth maakt gebruik van radiosignalen.

Booten: Het opstarten van een computer.

Broncode: De onderliggende code, geschreven door computerprogrammeurs, waarmee software wordt gemaakt. De broncode van een bepaalde tool laat zien hoe hij werkt en of hij onveilig of kwaadaardig kan zijn.

CCleaner: Een freeware-tool om tijdelijke bestanden en mogelijk gevoelige sporen te verwijderen die door programma’s die je onlangs hebt gebruikt en door het Windows-besturingssysteem zelf op je harde schijf zijn achtergelaten.

Cookie: Een klein bestandje dat door je browser op je computer wordt opgeslagen en dat kan worden gebruikt om informatie op te slaan of om je te identificeren als je een website bezoekt.

Digitale handtekening: Een manier om met behulp van versleuteling aan te tonen dat een bepaald bestand of bericht werkelijk is verzonden door degene die beweert het te hebben verzonden.

Ezelsbruggetje: Een eenvoudige truc om je te helpen complexe wachtwoorden te onthouden.

F-Droid: Een alternatieve plek om FOSS Android-apps te vinden en te downloaden.

Firefox: Een populaire FOSS-webbrowser als alternatief voor Microsoft Internet Explorer.

Firewall: Een hulpmiddel om je computer te beschermen tegen onbetrouwbare verbindingen met of van lokale netwerken en het internet.

Free and Open Source Software (FOSS): Software en programma’s die gratis beschikbaar zijn en waarvoor geen wettelijke beperkingen gelden om te verhinderen dat gebruikers ze testen, delen of wijzigen.

Freeware: Deze software is gratis maar er zijn wel wettelijke of technische beperkingen die gebruikers de toegang tot de broncode van de software weigeren

Fysieke bedreiging: In deze context elke bedreiging voor gevoelige informatie die het gevolg is van het feit dat andere mensen rechtstreeks fysiek toegang hebben tot je computerhardware of van andere fysieke risico’s, zoals beschadigingen, ongelukken of natuurrampen.

Global Positioning System (GPS): Een wereldwijd satellietnavigatiesysteem dat locatie- en tijdinformatie biedt in alle weersomstandigheden, op of boven de aarde, zolang er maar een (bijna) onbelemmerd uitzicht op de hemel is.

GNU/Linux: Een FOSS-besturingssysteem als alternatief voor Microsoft Windows.

Google Play: De plek waar je Android-apps kunt vinden en downloaden.

Hacker: In deze context een kwaadwillende computercrimineel die probeert toegang te krijgen tot je gevoelige informatie of de controle over je computer over probeert te nemen. Van oudsher is het iedereen die op slimme wijze alles uit een bepaalde technologie probeert te halen.

IMSI-catcher: Een international mobile subscriber identity- of IMSI-catcher is een afluisterapparaat dat wordt gebruikt voor het afluisteren van mobiel telefoonverkeer en het volgen van locatiegegevens van mobiele telefoongebruikers. (Bron: Wikipedia (Engelstalig))

Internet Protocol-adres (IP-adres): Een unieke identificatie die aan je computer wordt toegekend wanneer deze verbonden is met internet.

Internet Service Provider (ISP): Het bedrijf of de organisatie die je verbinding met internet verzorgt. De regeringen van veel landen oefenen via de ISP’s die in die landen actief zijn controle uit over internet, met behulp van methoden als filters en surveillance.

iPhone: Een merk mobiele telefoon ontwikkeld door Apple dat het iOS-besturingssysteem van Apple gebruikt.

KeePassXC: Een beveiligde wachtwoorddatabase (freeware).

Keylogger: Een type spyware dat registreert welke toetsen je op het toetsenbord van je computer hebt getypt en deze informatie naar een derde partij stuurt. Keyloggers worden vaak gebruikt om e-mail- en andere wachtwoorden te stelen.

Malware: Een algemene term voor alle kwaadaardige typen software, inclusief virussen, spyware, Trojans en andere dergelijke bedreigingen.

Metadata: Informatie over informatie. Zelfs versleutelde communicatie kan iemand die goed oplet bepaalde dingen vertellen: wie met wie praat, waar de deelnemers zich bevinden, wanneer ze communiceren, enz.
Omzeilen: Het ‘uitschakelen’ van internetfilters om toegang te krijgen tot geblokkeerde websites en andere internetdiensten.

Phishingaanval: Een poging om het doelwit te verleiden een geïnfecteerd bestand te openen, op een kwaadaardige link te klikken of privégegevens aan een niet-vertrouwde derde partij door te geven.

Proprietary software: Het tegenovergestelde van Free and Open-Source Software (FOSS). Deze software is meestal commercieel, maar sommige programma’s zijn freeware, met licentiebeperkingen.

Proxy: Een intermediaire dienst waarmee je je internetcommunicatie geheel of gedeeltelijk kunt kanaliseren en die kan worden gebruikt om internetcensuur te omzeilen. Een proxy kan openbaar zijn of toegankelijk met een gebruikersnaam en wachtwoord. Er zijn maar een paar veilige proxy’s; dat betekent dat ze gebruikmaken van versleuteling om de privacy te garanderen van de informatie die wordt doorgegeven tussen je computer en de internetdiensten waarmee je verbinding maakt via de proxy.

Router: Een netwerkapparaat waarmee computers verbinding maken met het lokale netwerk en waarmee lokale netwerken toegang hebben tot internet. Switches, gateways en hubs voeren soortgelijke taken uit, net als draadloze toegangspunten voor computers die daarvoor geschikt zijn.

Secure Shell (SSH): Een technologie die kan worden gebruikt om versleutelde ‘tunnels’ te creëren, van het ene apparaat naar het andere, via een lokaal netwerk of via internet.

Secure Sockets Layer (SSL): Technologie waarmee je een veilige, versleutelde verbinding maakt tussen je computer en bepaalde websites en internetdiensten. Als je via SSL verbonden bent met een website, begint het adres van de website met HTTPS in plaats van HTTP. SSL is de oude naam voor TLS.

Server: Een computer die verbonden is en blijft met internet om andere computers bepaalde diensten te verlenen, zoals het hosten van een website of het verzenden en ontvangen van e-mail.

SIM-kaart: Een klein datakaartje dat in een mobiele telefoon kan worden geplaatst om mobiele diensten te kunnen afnemen van een provider. Op SIM-kaarten kunnen ook telefoonnummers en tekstberichten worden opgeslagen.

Solid-State Drive (SSD): A SSD is a opslagapparaat dat een geïntegreerd circuit bevat om gegevens op te slaan. SSD’s hebben geen fysiek draaiende schijven en beweegbare lees- en schrijfkoppen zoals die in harde schijven worden gebruikt. (Bron: Wikipedia (Engelstalig))

Tor: Een anonimiteitstool waarmee je internetcensuur kunt omzeilen en kunt verhullen welke websites en internetdiensten je bezoekt als je internetverbinding in de gaten wordt gehouden. Tegelijkertijd wordt ook je eigen locatie voor die websites verborgen.

Transport Layer Security (TLS): Technologie waarmee je een veilige, versleutelde verbinding maakt tussen je computer en bepaalde websites en internetdiensten. Als je via TLS verbonden bent met een website, begint het adres van de website met HTTPS in plaats van HTTP. TLS is de nieuwe naam voor SSL.

VeraCrypt: Een FOSS-bestandsversleutelingstool waarmee je gevoelige informatie veilig kunt opslaan.

Versleuteling: Het gebruik van wiskundige formules om informatie te versleutelen zodat deze alleen ontcijferd en gelezen kan worden door iemand die een bepaald stukje informatie heeft, zoals een wachtwoord of een digitale sleutel. Ook wel ‘encryptie’ genoemd.

Vingerafdruk: Bij versleuteling is een vingerafdruk een korte reeks tekens die als de sleutel wordt gebruikt. Het verifiëren van vingerafdrukken helpt garanderen dat je communicatie met anderen niet wordt onderschept.

Virtual Private Network: Software die een versleutelde ‘tunnel’ creëert van je apparaat naar een server van je VPN-serviceprovider. Websites en andere online diensten ontvangen je verzoeken van – en sturen hun antwoorden naar – het IP-adres van die server in plaats van je eigenlijke IP-adres.

Voice over IP (VoIP): Technologie waarmee je internet kunt gebruiken voor spraakcommunicatie met andere VoIP-gebruikers en -telefoons.

Wachtwoordmanager: Een tool die je wachtwoorden kan versleutelen en opslaan en waarvoor je één master wachtwoord nodig hebt.

Wissen: Het veilig en permanent verwijderen van informatie. Dit werkt niet altijd op SSD-opslagapparaten en flash-geheugen.